Televisiewereld gooit roer om: kijkcijfers blijven voortaan geheim

De televisiewereld gooit het roer om nu de lineaire kijkcijfers onder druk staan: ze stoppen met het dagelijks publiceren van de scores van de avond ervoor. “Heel jammer”, zegt Tina Nijkamp.

Er worden in de Nederlandse media dagelijks nieuwsartikelen gemaakt over de kijkcijfers van de avond ervoor. Zo is er momenteel veel buzz over de vroegere hitshow ‘Te land, ter zee en in de lucht’, omdat dat afgelopen zaterdag enorm goed scoorde. Zowel RTL Boulevard als Shownieuws maakten er daarom een dag later items over.

Tina baalt stevig

Al dat soort items zijn nu verleden tijd, want de tv-wereld heeft besloten om de kijkcijfers voortaan geheim te houden en pas na een week te publiceren, als de uitgestelde aantallen erbij opgeteld zijn en het allemaal net iets rooskleuriger lijkt. En na een week is de urgentie van die cijfers natuurlijk wel weg. De buzz rond het medium tv zal dan ook sterk afnemen.

Tina Nijkamp, de bekendste kijkcijferkenner van ons land, baalt. Zij duidt elke dag de kijkcijfers op haar analysekanaal. “Heel jammer. Zenders zelf kunnen elkaars cijfers nog wel zien maar de rest van Nederland dus niet. Pas een week later. Behalve natuurlijk als het lineair heel goed is, dan komt de zender natuurlijk meteen met een persbericht.”

‘Als eerste land!’

Het wordt heel ontransparant, vindt Tina. “Ook journalisten zien de kijkcijfers in principe een week later. En zo is Nederland het eerste land in Europa die dit zo doet. RTL en Talpa mogen dit natuurlijk zelf weten, maar mag de NPO dit ook doen? De NPO is toch van ons allemaal en dus ook openbaar?”

Tina vraagt het zich ten zeerste af. “Best heftig voor een publieke omroep van een land, betaald door alle belastingbetalers. We betalen er wel 9,11 euro per maand voor, maar mogen dan als kijkers dus niet weten waar we de dag ervoor naar hebben gekeken. Bizar.”

Kapot door pers

Mediakenner Victor Vlam stelt in zijn podcast De Communicado’s dat de tv-wereld dit juist doet om de Tina’s van deze wereld de mond te snoeren. “Een programma wordt op basis van alleen de lineaire cijfers kapot gemaakt in de pers. Iedereen zegt van: ‘Het was een flop’, terwijl het uitgesteld heel goed wordt bekeken. Dat vinden ze problematisch.”

Zijn collega Lars Duursma daarop: “Toch heb ik hier moeite mee, want als mensen cijfers niet goed interpreteren, leg dat dan uit. Zorg dat je goed over de bühne krijgt dat mensen snappen dat iets maar de tussenstand is. Het is zoals bij een voetbalwedstrijd: ‘Dit is de ruststand.’ Dat betekent niet dat je mensen de ruststand moet onthouden.”

‘Heel erg laf’

De tv-wereld zal er hard voor hebben gelobbyd, denkt Lars. “Dit zijn de televisiezenders die hebben gezegd: ‘Wij willen onze investering beschermen. Wij steken heel veel tijd en geld in het programma en vinden het jammer als het na een dag afgebrand wordt. Dus om onze investering te beschermen gaan wij jullie, het grote publiek, informatie onthouden.'”

Victor: “Ik neem aan dat dit inderdaad op initiatief is van de tv-makers, de zenders inderdaad. Dus NPO, RTL, Talpa.”

Lars: “Ja, ik vind daar toch wel wat van. Ik vind het vooral ook laf, weet je wel. Dus nogmaals: leg het gewoon beter uit. Dat betekent toch niet dat je het niet hoeft te communiceren?”

McDonald’s

Victor zit er dubbel in. “Zij zeggen dus dat het wel zo is dat er uitzonderlijk veel openheid wordt gegeven in de televisiewereld over hoe programma’s het doen. McDonald’s maakt ook niet elke ochtend bekend hoeveel Big Mac’s er zijn verkocht en of dat meer of minder is dan Burger King Whoppers heeft verkocht bijvoorbeeld.”

Hij vervolgt: “Dus het feit dat er überhaupt kijkcijfers heel snel worden gepubliceerd, straks dus na zeven dagen, daarvan zeggen zij: ‘Dat is eigenlijk al heel uitzonderlijk.'”

Lars: “Nee, dat snap ik ook wel, want bijvoorbeeld bij Netflix weet je niks. (…) Maar ik vind het toch wel als groot publiek wel heel erg zonde dat we dit niet meer hebben.”

Wat zegt Rob?

Hoe duidt tv-kenner Rob Goossens dit? Hij twittert: “Zenders houden volledige toegang tot de cijfers en zullen makers zeker blijven bijsturen. De ‘voordelen’ zijn sowieso voor de zenders: een flop is zeven dagen later minder interessant voor de entertainmentmedia (en je hebt straks nog zes dagen de tijd om gezichtsverlies te voorkomen).”

“Het is trouwens minder leuk voor programma’s als Boulevard die zullen zakken in de lijstjes – simpelweg omdat ze hoofdzakelijk live worden gekeken en dus ingehaald gaan worden door programma’s die uitgesteld veel bekeken worden. Maar dat overleven we vast wel!”