Jur Bron: ‘Geen 17, geen 10 maar 2 publieke themakanalen’

De aankondiging dat het aantal themakanalen van de publieke omroep binnenkort zal worden teruggebracht van zeventien naar tien kanalen is voor de oostelijke mediaondernemers Jur Bron en Gerard Ardesch geen reden om hun strijd tegen deze ’tsunami van publieke themakanalen’ te staken. “Integendeel. We hebben met deze reductie nu dan wel een beetje gelijk gekregen“, zegt Bron. “Maar ook met tien themakanalen is er nog steeds sprake van een grote, volstrekte wildgroei.”

Samen met zijn compagnon Gerard Ardesch nam Bron drie jaar geleden het initiatief tot muziekzender TV Oranje. Daarnaast lanceerde het duo nog geen jaar geleden de themazender BravaHDTV, met opera’s, operettes en concerten. Brava is inmiddels in High Definition in heel Nederland te ontvangen. “Alleen bij UPC is wat Brava betreft het kwartje nog niet gevallen“, mijmert Bron. “Maar dat komt nog wel. UPC hield ook als enige kabelexploitant TV Oranje aanvankelijk buiten de deur omdat ze alleen zaken wilden doen met de themakanalen van de publieke omroep. Maar onder druk van de programmaraden konden ze uiteindelijk niet om TV Oranje heen.”

De eigenaren van TV Oranje en BravaHDTV, die opereren vanuit het Overijsselse Steenwijk, vinden dat ze na een strijd van twee jaar in elk geval gelijk hebben gekregen dat al die themakanalen van de publieke omroep wildgroei zijn. “Ze nemen onnodig veel capaciteit op de kabel in gebruik waardoor andere private initiatieven in ons land geen kans krijgen. Bovendien wordt er jaarlijks dertien miljoen euro aan belastinggeld in deze overdaad aan publieke themakanalen gestopt en wordt er door de omroepen zelf ook nog eens via bijvoorbeeld het amusement van de TROS op Nederland 1 ettelijke miljoenen gemeenschapsgeld op toegelegd.”

“Dat betekent dat ook wat dat betreft de markt zwaar wordt verstoord met ongeoorloof- de staatssteun. Het Commissariaat voor de Media en de verantwoordelijke minister Plasterk doen er niets aan. Ze kijken de andere kant op en accepteren blijkbaar deze vorm van oneerlijke concurrentie“, menen Ardesch en Bron.

Het duo heeft inmiddels procedures lopen bij de bestuursrechter in Leeuwarden en de Europese Commissie in Brussel. Eurocommissaris Neelie Kroes heeft bij de Nederlandse regering en bij andere commerciële omroepen in ons land hierover al opheldering gevraagd, weet Bron. De twee mediaondernemers zeggen bovendien informatie uit Brussel te hebben waaruit zou blijken dat de Nederlandse overheid en de Nederlandse Publieke Omroep door de Europese Commissie zullen worden teruggefloten. “We verwachten deze zomer de uitspraken.”

“Al die juridische procedures kosten ons verschrikkelijk veel geld maar we gaan ervan uit dat de door ons gesignaleerde oneerlijke staatssteun de publieke omroepen ook deze keer ettelijke miljoenen gaat kosten. En dan hebben we het nog niet over de fikse schadeclaim die er vanuit de marktsector achteraan komt“, weet Ardesch.

Hij trekt een vergelijking met het buitenland: “Er is geen land ter wereld waar zoveel publieke digitale themakanalen worden geëxploiteerd en er zoveel belastinggeld aan wordt uitgegeven. In België en Duitsland kennen ze helemaal geen publieke themakanalen en de BBC in Engeland heeft er vier. BBC3, BBC4, Cbeebees en CBBC delen samen twee kanalen en BBC News 24 en BBC Parlement hebben elk een themakanaal. Daar kunnen ze het in Engeland mee doen. Bovendien zijn de themakanalen van de BBC vrij van reclame en sponsoring, terwijl onze Publieke Omroep die mogelijkheid wel heeft. In Nederland hebben we qua digitale capaciteit inmiddels drie landelijke publieke zenders, zeventien themakanalen en pakweg vijftien regionale en grootstedelijke publieke omroepen die inmiddels ook 24 uur per dag uitzenden. Al die 35 (!) publieke zenders blokkeren commerciële initiatieven.”

De oplossing van Bron en Ardesch is helder: “Als we om ons heen kijken, zou ook Nederland kunnen volstaan met maximaal twee themakanalen: Nederland 4 en 5. Daarop kan dan die specifieke publieke programmering worden uitgezonden die anders geen kans krijgt.” En al die herhaalprogramma’s die momenteel door de publieke themakanalen worden uitgezonden? “Die kunnen gewoon worden bekeken via Uitzending Gemist“, aldus het ondernemersduo.