Femke Halsema zakt compleet door het ijs in Op1

Femke Halsema, de burgemeester van Amsterdam, is maandagavond compleet door het ijs gezakt in de late talkshow Op1. Ze wist zich niet goed te verweren tegen het presentatieduo Erik Dijkstra en Willemijn Veenhoven. Dat was te zien in de uitzending op NPO 1. Er is ongelooflijk veel kritiek op de massa-bijeenkomst in coronatijd. Er waren veel meer mensen dan Halsema verwacht had, beweerde ze in de talkshow op NPO 1. “Er waren er duizenden en ik had er 250 à 300 verwacht.

Heeft ze de beelden van de rest van de wereld niet gezien? “Ik was er sinds zondagochtend wel onrustig over, want ik volg het nieuws en zie de emoties die er zijn in andere steden. Je zag ook in Berlijn en Londen grote mensenmassa’s op de been komen. Ik maakte me zorgen over de aantallen en over de boosheid.”

De politie heeft daarop rond zitten speuren op social media, aldus Halsema. “En er was geen enkele verwachting dat het tot deze proporties zou uitgroeien. Daar was de politie niet op geprepareerd.”

Waarom is er niet ingegrepen? “De enige manier waarop we hadden kunnen ingrijpen was op een hele harde en gewelddadige manier. Dan moet je duizenden mensen die staan te demonstreren tegen politiegeweld en racisme met harde hand gaan verwijderen van een plein. Die keuze heb ik inderdaad niet gemaakt. Dat vond ik niet verantwoord. Daar komt bij dat de mensen die daar staan ook zelf verantwoordelijk zijn.”

Willemijn Veenhoven: “Gewelddadig gaat wat ver. Je kunt ook op andere manieren ingrijpen, bijvoorbeeld door de politie met megafoons te laten zeggen dat de mensen naar huis moeten, omdat dit niet voldoet aan 1,5 meter.

Overdonderd

Willemijn kon de excuuspraatjes van Halsema niet geloven. “Die Dam stroomt vol, u zegt binnen een uur. Ik neem toch aan dat dit gemonitord wordt? Je ziet toch mensen aankomen? Dan heb je toch overleg? Nee, maar u gaat mij toch niet vertellen… U bent toch niet helemaal overdonderd mevrouw Halsema?

Halsema: “Jawel, wij zijn behoorlijk overdonderd.

Willemijn: “U bent helemaal overdonderd hierdoor?

Halsema: “Ja, dat probeer ik u net te zeggen. Ondanks alle informatie die verzameld is, is dit aantal niet verwacht. Dat zegt iets over de emotie die ook bij de Nederlandse bevolking leeft. Wij staan als autoriteiten dan voor een duivels dilemma. Het is nogal wat als je een demonstratie ontbindt.”

Willemijn: “U had wellicht aan de voorkant moeten nadenken dat dit niet zo verstandig is in deze tijd. Het was mooi weer en iedereen is vrij.”

Halsema: “Als wij hadden kunnen voorspellen dat dit een heel populaire demonstratie werd…”

‘Dit strookt niet met elkaar

Erik Dijkstra: “Nee, ik wil toch even iets vragen daarover, want u zegt net dat u zich hier al dagen zorgen over maakte. U zag de demonstraties in andere steden en zegt dat u met angst en beven zat te wachten en dan zegt u nu toch dat u overdonderd was door het grote aantal. Dat strookt toch niet met elkaar?

Halsema: “Dat legde ik u volgens mij net uit. Omdat ik ongerust was op zaterdagochtend, hebben de politie en ik heel veel contact gehad en toen is de politie heel veel gaan naspeuren. Er is op Facebook en Twitter gezocht, maar de verwachting dat er veel mensen kwamen is niet reëel.”

Erik: “Als u dit nou zo ziet, hè, die grote mensenmassa’s… Als u nou heel eerlijk bent, is dit niet ontzettend misgegaan, is dit geen grote fout?

Halsema: “Nee, want kijk: als autoriteit sta je altijd voor de vraag in welke mate je ingrijpt. Er hebben maandenlang tractoren over snelwegen gereden en iedereen wist dat dat niet mocht. Ik stond vanmiddag voor dezelfde overweging. Er stonden allemaal vreedzame demonstranten die er zelf voor hebben gekozen om daar te gaan staan. Dat had ik alleen met een enorme politie-inzet en waarschijnlijk ook eindigend in relletjes uit elkaar moeten halen. Ik heb een proportionele afweging gemaakt.”

Halsema zonder mondkapje

Zelf ging Halsema ook naar de demonstratie. Terwijl de demonstranten een mondkapje droegen, stond de burgemeester er vrolijk tussen zónder mondkapje. Erik: “U dacht: ik doe geen mondkapje op. Wat dacht u? Trump doet geen mondkapje op, dan hoef ik ook niet?

Halsema: “Weet u, ik ben daar wezen kijken samen met de politie en nee, ik had geen mondkapje op. In de openbare ruimte hoef je helemaal geen mondkapjes op.”

Ze werd ook geconfronteerd met de kritiek van de minister en van VVD’s Klaas Dijkhoff. “Hij moet mij niet in de kou zetten.

Eigen verantwoordelijkheid

Het feit dat Halsema steeds wijst op de ‘eigen verantwoordelijkheid’ van de demonstranten wekt ergernis. Khalid Oubaha, eigenaar van 21 horecazaken, zat ook in de studio en zei: “Dan geldt wat mij betreft wel: gelijke monniken, gelijke kappen. Dat geldt dan ook voor ons als ondernemers.”

Erik: “Ik zou zeggen: vraag een demonstratie aan in Amsterdam!

Halsema: “Het demonstratierecht is gegeven en dat hoef je niet eens aan te vragen, dus zo’n reactie van u…”

Erik: “Je moet het wel melden.”

Halsema: “Ja, je moet het melden, maar als je het niet gemeld hebt, mag je nog steeds demonstreren. Dus zo’n reactie van u is eigenlijk een beetje kinderachtig.”

Geen veilig gevoel

Als Halsema het écht niet zag aankomen, dan is het óók kwalijk, merkte Willemijn Veenhoven op. “Ik vind het als inwoner van Amsterdam spannend dat dit kennelijk zo ineens kan gebeuren. U bent de burgemeester en u bent daar verantwoordelijk voor. Het geeft me als burger van deze stad geen veilig gevoel.”

Gast Nicolette van Dam: “Mag ik daar ook op inhaken als Amsterdammer? Het verbaast mij namelijk ook dat jullie het onderschat hebben. Dit hele verhaal van George Floyd leeft zó, we hebben het allemaal op onze socials gezet en wij als Amsterdammers willen hier ook voor opkomen. Dan verbaast het mij zo dat dit toch niet aan de voorkant is bekeken.”

Halsema: “Er is bij herhaling gezegd dat het geen grote demonstratie leek te worden, maar het zwol heel plotseling aan. Dat kan gebeuren.”

Nicolette: “Maar juist omdat het ineens zo druk was, dan zou je verwachten… Ik dacht gisteren: oh, ik ga echt niet richting het centrum, want het wordt een gekkenhuis daar…”

Halsema: “Deze demonstratie was gisteren nog nauwelijks bekend. Het is in een halve dag omhoog gegaan.”

Is Halsema niet bang voor een corona-uitbraak? “Er komen ook jongeren bijeen in bossen die feestjes houden. Mensen zijn zelf verantwoordelijk.”

Foto: NPO

Meer in NPO

Alle artikelen

Wat vindt u?

Alle polls

Bent u blij dat Mart Smeets niet meer op televisie is?

Tussenstand

Laden ... Laden ...
Tips! Mail ons!

Zoek door de artikelen