De Wereld Draait Door kaart witte-mensenprobleem aan

De ‘gewone man’ die NPO-baas Shula Rijxman zo graag zegt te willen bereiken na ‘Trump’, heeft donderdagavond weer met kromme tenen gekeken naar De Wereld Draait Door. Dat blijkt uit reacties op sociale media als Twitter. Met de ‘gewone man’ doelt Rijxman vooral op de PVV-stemmer: mensen die zich zorgen maken om de toenemende invloed van vreemde culturen in ons land. Maar samen met Sunny Bergman draaide DWDD hun probleem om: de witte man blijkt het probleem.

De NPO zendt aankomend weekend de documentaire Wit Is Ook Een Kleur van Bergman uit. De film volgt op haar docu Zwart Als Roet uit 2014 en gaat over het ‘witte-mensenprobleem’. Matthijs van Nieuwkerk wilde er meer van weten en sprak er met haar over aan tafel.

Bergman brengt een probleem aan het licht. “Deze documentaire kijkt eigenlijk naar onszelf, naar witte mensen. Ik denk dat witte mensen eigenlijk niet gewend zijn om zichzelf als etniciteit te beschouwen, maar vaak als neutraal of als onbevooroordeeld.”

‘Witte mensen sluiten anderen uit’

Witte mensen realiseren zich niet dat ze zelf allerlei problemen veroorzaken in onze samenleving, stelt ze. “Ik denk dat veel van de problemen in de samenleving ook te maken hebben met hoe witte mensen zich opstellen. Ik wilde weten waarom zo veel witte mensen zo defensief reageren op het moment dat racisme aangekaart wordt.”

Bergman vraagt witte mensen in haar documentaire onder meer of ze goed geïntegreerd zijn. “Dat is een heel rare vraag voor witte mensen kennelijk. Zij gaan er vanuit dat het integratieprobleem het probleem van de ander is, maar als je kijkt naar heel veel onderzoeken, zie je dat er structureel uitsluiting plaatsvindt van mensen die niet wit zijn door witte Nederlanders.”

‘Witte mensen voelen zich superieur’

Het superioriteitsgevoel dringt al van jongs af aan in bij witte mensen, vindt Bergman. “Ze (witte mensen, red.) beseffen vaak dat andere mensen die niet die privileges hebben. Ik word bijvoorbeeld nooit aangehouden als ik bij de douane ben of dat soort dingen.”

VARA-ster Van Nieuwkerk vindt het een verfrissende benadering: “Dit is ook een andere kant van het debat, eigenlijk hè? De camera keert nu naar mij en naar jouzelf, naar de blanke mensen.”

‘Witte mensen zijn niet slecht’

Van Nieuwkerk liet een aantal beelden uit de docu zien. “Witte mensen zijn niet slecht“, zegt een donkere meneer bijvoorbeeld. “Maar ze hebben zo lang op die superieure positie gezeten dat die feeling weg is van om gewoon te snappen, te voelen hoe het voelt om een andere positie te hebben.”

De VARA-presentator is onder de indruk: “Ik heb hem gezien en als witte man ben ik een aantal keer in grote verlegenheid.”

Bergman: “Jij bent de macht.”

Foto: VARA