Eva Jinek: ‘Vrouwen zijn bang voor talkshowtafels’
Eva Jinek vindt het ongelooflijk jammer dat er een ondervertegenwoordiging van vrouwen is aan de Nederlandse talkshowtafels. Dat heeft de presentatrice gezegd bij het evenement NextWomen Summit, waar ze een zaal vol vrouwen toesprak. Jinek tegen de dames: “Ik zie jullie graag aan mijn tafel, want ik ben een talkshowhost. Dat is ook de reden dat ik hier vandaag ben. Een van mijn grootste problemen is het aan tafel krijgen van prominente vrouwen en onderdeel te zijn van het circus.”
Regelmatig nodigt Jinek dames uit aan tafel. “Ik wil dat je achterover zit en je indenkt dat je bent uitgenodigd om te gast te zijn in een talkshow. Iemand die je niet kent belt je op en noemt de naam van het programma en je hart slaat een slag over: ‘Bellen ze voor mij?!’ Ja, ze bellen voor jou. Het is leuk, flatterend en spannend, omdat ze jóuw mening willen horen. Het is goed voor je autoriteit en voor je bedrijf, je kunt niet wachten en bent nerveus, je vertelt het iedereen, je kiest een outfit en then you freak out.”
De uitzending begint, lijkt voorbij te vliegen en terwijl de adrenaline nog stroomt, is de uitzending alweer over. “Dan open je je social media en dan staat er: ‘Wat een idioot! Wie heeft deze vrouw uitgenodigd?’ Je kijkt opnieuw en het gaat over jou. En dan: ‘Wat is er met haar gezicht gebeurd? Ze is zo lelijk!’ En dan krimp je in elkaar. Of dit, vanuit persoonlijke ervaring: ‘Wat een bitch! Elke keer als ze haar mond opent, bevriest mijn tv.’”
Vechten of vluchten
Voor veel mensen is dat een pijnlijke ervaring. “Wij mensen reageren op twee manieren: vechten of vluchten. Als je een vechter bent, dan roep je iets onbeleefd in je hoofd, zoals: ‘Go fuck yourself!’ En je bouwt een muur om je heen dat niemand je kan raken. Als je vlucht, zeg je: ik haal me uit deze situatie en ik doe het nooit meer. De meeste mensen kiezen om te vluchten.”
En vrouwen zijn vluchters, aldus Jinek. “Ik wil het hebben over vluchten, omdat ik daardoor als talkshowhost vrouwen verlies. Dat is waar ik mijn zusters daarbuiten verlies, professionals die geen onderdeel willen zijn van het circus. Vrouwelijke professionals zeggen dan: ‘Ik doe niet mee.’ Of erger nog: ‘Ik ga het niet eens proberen, want ik heb van een collega of vriend gehoord dat het zuigt.’”
Neerwaartse spiraal
“Ik begrijp het, omdat je jezelf niet wil blootstellen aan kritiek. Daardoor worden vrouwen geen onderdeel van het spel en wordt het nooit normaal voor vrouwelijke professionals om onderdeel te worden van de opiniemakers aan een talkshowtafel. Dat is een neerwaartse spiraal die we moeten breken.”
Zelf is Jinek een feminist en een vechter, zegt ze. “Wij kiezen niet hoe mensen op ons reageren, maar wel hoe wij op hen reageren. We nemen zelf controle en kiezen zelf hoe wij reageren, namelijk door op te komen dagen.”
75 procent mannen
Vrouwen zijn ondervertegenwoordigd als talkshowgasten, weet Jinek als geen ander. “Je ziet meestal mannen aan tafel en de ironie is dat deze programma’s met name gemaakt worden door vrouwen: 65 procent van het team bestaat uit vrouwen, ook bij mij. En 75 procent van onze gasten zijn mannen.”
Dat wil Jinek veranderen. Al merkt ze ook op dat er een statistisch probleem is. “De top dogs zijn vaak mannen. Tot dat verandert, kan ik de representatie in onze talkshow niet veranderen. Dat is niet wat ik als een vrouw of individu kan veranderen.”
Norm
Wat ze wél wil beïnvloeden is de bereidheid van vrouwelijke top dogs om aan tafel te komen. “Hier gaat het om de keuze die je als een vrouw kan maken. Je kan kiezen om te vluchten en het aan iemand anders over te laten, maar dan zal het nooit veranderen. Maar je kunt je ego ook in de hoek zetten en op komen dagen.”
“Het moet de norm worden voor vrouwen om een opinie te hebben en op te komen dagen. Dan wordt het langzaam aan de norm. Dan stoppen ze met praten over je kleren, je haar en je uiterlijk. Dan praten ze alleen nog over wat je zegt en je expertise.”
Foto: KRO-NCRV