Frans Bromet over eerwraak op Nederland 2

Documentairemaker Frans Bromet volgt in de film Eerwraak, vanavond om 22.40 uur te zien op Nederland 2, twee Neder- landse meisjes van Turks-Koerdische afkomst die het probleem van eerwraak onder de aandacht willen brengen. Ze reisden naar Turkije om zelf opnames te maken over eerwraak. “Wij moslims doen allemaal aan eerwraak“, vertelt een jongen in de documentaire. “Als mijn zus met een jongen zou zoenen, dan sla ik hem de tanden uit zijn bek. Het is toch mijn bloed dat erin zit.”

“Je vrouw is je eer“, legt Ali (te zien op de foto) uit in de documentaire, via TVgids.nl. Ali is tot vier jaar gevangenisstraf veroordeeld na een poging tot doodslag op de vriend van zijn overspelige vrouw. “En als ik niet gepakt was, had ik haar ook wat aangedaan. De gemeenschap vindt dat als jij het niet doet, je geen echte man bent. Over het algemeen hebben ze begrip voor mijn daad.”

Yeter en Seren reisden in 2004 en 2005 naar Zuid-Oost Turkije om opnames te maken voor een onderwijsproject. De twee zetten zich in om eerwraak en zelfbeschikkingsrecht voor vrouwen bespreekbaar te maken op middelbare scholen. Frans Bromet besloot een documentaire te wijden aan hun inspanningen.

Dat eerwraak door de Turkse jeugd in Nederland nog breed wordt ondersteund, bleek volgens dagblad BN/DeStem toen de film van Yeter en Seren in een Haagse vmbo-school werd vertoond. Een moeder vertelt voor de camera hoe haar 15-jarige dochter met een hakmes werd vermoord door haar twee jaar oudere broer, omdat ze ongehuwd zwanger was geraakt. In het Haagse klaslokaal wordt na het fragment gediscussieerd. “Ik zou haar kapot slaan en in de kelder gooien. Niet vermoorden, want dat hoort niet”, zegt een jongen. Een fel weerwoord blijft uit.

Ook op een pleintje in een Haarlemse wijk registreert Bromet soortgelijke opvattingen. Wat zou je doen als je zusje van veertien een vriendje had? “Afmaken!”, brult een jochie van een jaar of acht in de camera. “Wij moslims hebben allemaal eerwraak”, concludeert een iets oudere jongen.

Het is vooral aan de vrouwen zelf om hun zelfbeschikkingsrecht op te eisen, vinden Seren en Yeter: “Belangrijk kenmerk van de islam is zelfbeschikking, maar vrouwen zijn zich daar niet van bewust. Hun leven wordt bepaald door de volksinvulling van de islam. Eer is echt iets moois, wraak moet afgeschaft worden.”

Eerwraak is vanavond om 22.50 uur te zien bij de Humanistische Omroep op Ned2.