‘Massa-ontslagen bij NPO, RTL en SBS in 2018’

De afname van de lineaire kijktijd gaat in 2018 voor het eerst leiden tot massa-ontslagen bij oudemedia-giganten NPO, RTL en SBS. Dat heeft media-ondernemer Ruud Hendriks, een van de grondleggers van RTL in Nederland en de eerste programmadirecteur van het bedrijf, gezegd op BNR Nieuwsradio. Die boodschap verkondigde Hendriks op Nieuwjaarsdag al in een tweet die behoorlijk wat commotie veroorzaakte. Nu doet hij uitgebreid zijn verhaal in The Friday Move.

De beweging naar nieuwe media is al langer gaande, maar wordt alleen maar sterker, aldus Hendriks. “De kijkers van RTL, SBS en NPO vluchten massaal naar Netflix en dat soort partijen en de adverteerders massaal naar Facebook en iets mindere mate Google. Het gaat dus niet goed.”

RTL is de grootste commerciële zendergroep van ons land. “In 2016 heeft RTL iets van 20 miljoen euro minder omgezet en in de eerste helft van 2017 weer 10 miljoen minder. Ik denk dat de tweede helft van 2017 niet beter is geweest. Uiteindelijk gaat dat ertoe resulteren dat de tering naar de nering moet worden gezet, dus dat er moet worden bezuinigd.”

Die bezuinigingen zullen ook concurrenten NPO en SBS treffen. “Dat betekent óf minder geld van programma’s waardoor de kwaliteit minder wordt óf minder medewerkers. Ik denk dat er dit jaar heel veel ontslagen gaan vallen bij NPO, SBS en RTL. Als het niet zo is, kom ik hier graag volgend jaar rond deze tijd mijn excuses aanbieden, maar ik ben er redelijk zeker van.”

Verwijtbaar

Vindt hij dat die massa-ontslagen de oudemedia-giganten te verwijten zijn? “Ja, ik vind van wel. Iemand die echt met zijn vak bezig is had in 2008 of 2009, toen YouTube enorm aan het groeien was, kunnen zien dat er wezenlijk op een andere manier met video wordt omgegaan. Netflix zag je natuurlijk ook al heel lang aankomen. De omroepbobo’s zijn gaan hopen dat het hun tijd wel zou duren. Dat zijn mannen van mijn leeftijd – ik ben 58 – die denken: ik moet nog een jaar of vijf, zes en misschien red ik het wel.”

Hendriks vindt het kwalijk dat NPO, RTL en SBS het digitale domein nooit serieus omarmd hebben. “Ze hadden moeten zorgen dat er een digitaal DNA in die bedrijven kwam. Nu zijn er mensen die het liefst traditionele tv maken en zoiets hebben van: we moeten ook wat met dat internet. Ze hadden een heel nieuwe generatie moeten aantrekken die je in een apart deel van het kantoor met een andere sfeer en andere regels de ruimte had moeten geven. Als dat deel gegroeid was, dan had je daar langzaam maar zeker dat oude traditioneel denkende deel mee moeten beïnvloeden.”

Hoe kan het dat zo’n digitale afdeling nooit is gecreëerd? “Ik denk dat het een gebrek aan wezenlijke belangstelling voor de ontwikkelingen in dit vakgebied is. Als je heel traditioneel denkt: ik ben een tv-zender aan het programmeren met een quizje en een show en ik kijk elke ochtend naar de kijkcijfers, dan red je het niet meer.”

Boos

Hendriks, die tegenwoordig werkt in de nieuwe media, lacht niet om het verval van de oude media. “Ik vind het niet leuk dat dit gebeurt. In tegendeel: ik ben eigenlijk heel erg boos. Ik heb RTL opgezet, ik heb mijn nek er uitgestoken en ik vind het schandalig dat de erfenis van de oprichters – en dat was naast mij ook Lex Harding en een aantal Luxemburgers – wordt verkwanseld. Dat vind ik echt heel erg.”

“Ik kijk ook graag naar de NPO, dus ik vind het ook erg wat daar gebeurt. En ik vind het ook erg voor SBS, want ik vind dat een beetje concurrentie er wel bij hoort. Overigens denk ik dat John de Mol inmiddels wakker is en het wel degelijk begrijpt.”

De vraag is het of het niet te laat is voor John de Mols SBS, aldus Hendriks. “Ik denk dat televisie nu staat waar de krant twaalf of dertien jaar geleden stond: dat gaat elk jaar 5 tot 10 procent naar benden. Ik denk niet dat televisie en radio verdwijnen, maar het wordt wel een stuk schraler en de positie van die media wordt gemarginaliseerd, net als bij de kranten.”

Wordt RTL een marginale speler?

Op de vraag van Wilfred Genee of RTL dan een klein fenomeen wordt, antwoordt Hendriks: “Dat is natuurlijk al een klein fenomeen. Als je ziet dat Netflix straks 9 miljard aan content besteedt, dan is RTL maar een heel klein spelertje geworden, ondanks het feit dat RTL in achttien landen in Europa zit.”

Toch probeert RTL iets met Videoland, de Nederlandse tegenhanger van Netflix. “Ik vind het heel moedig en goed dat ze dat hebben gedaan, maar qua content richten ze zich op het lager opgeleide deel van de bevolking. Het is een illusie dat je met Videoland een serie als Narcos of The Crown kunt maken. Dat gaat gewoon echt niet gebeuren.”

Hendriks vindt het niet raar dat er nu angst heerst onder de werknemers van NPO, RTL en SBS. “Dat kan ze toch niet verbazen als je werkt bij een bedrijf “dat in 2016 twintig miljoen minder omzette en de eerste helft van 2017 weer tien miljoen? Dan denk je toch: jongens, het gaat niet goed?

Titanic

Vooralsnog ziet Hendriks vooral oude media die in de ontkenning blijven hangen. Het Gouden Televizier-Ring Gala vindt hij het ultieme voorbeeld. “Als ik naar dat gala kijk, denk ik: het is net de Titanic die ten onder gaat en het orkest speelt maar door. Online en YouTube komt daar nauwelijks in voor. Het afgelopen jaar was er een klein stukje besteed aan vloggers, maar dat is echt belachelijk. Het is echt geweest die tijd.”

Zijn RTL en SBS nog te redden? “Ze blijven bestaan, maar op een veel lager niveau dan vandaag de dag het geval is. Ze kunnen hooguit de schade beperken, maar het wordt nooit meer wat het was.”

Zijn tip voor RTL en SBS? Ontsla al die analoge programmadirecteuren. “Het belangrijkste is dat je digitaal gaat denken en dat lukt mensen die dertig jaar analoog hebben gedacht niet meer. Je moet dus nieuwe mensen binnenhalen.”

Foto: BNR Nieuwsradio