NOS Journaal viert jubileum

[img=280,190 left]http://www.volkskrant.nl/images/journaal280,0.jpg[/img]Het is vandaag vijftig jaar geleden dat het eerste Journaal op de Nederlandse televisie werd uitgezonden. Om dit jubileum te vieren zitten oud-nieuwslezers als Eugenie Herlaar, Wibo van de Linde, Rien Huizing, Eef Brouwers, Noortje van Oostveen, Lous Haasdijk, Harmen Siezen, Elleke van Doorn en Joo pvan Zijl vandaag elk uur weer even op hun oude stoel om een bulletin te.

Met Aldith Hunkar en Rik van de Westelaken kijken de oud-lezers naar archiefmateriaal van hun Journaal-periode.

De bulletins zijn vandaag de hele dag door te zien op Nederland 2. Vanavond is rond half negen op Nederland 1 de documentaire Het schietterende scherm van Pieter Fleury over het NOS Journaal te zien. Het NOS Journaal en de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) zijn nauw met elkaar verweven, concludeert Fleury in zijn documentaire. Hij denkt dat de NOS zich daardoor zelfcensuur oplegde. Zo besteedde het Journaal destijds geen aandacht aan de Greet Hofmans-affaire. Ook moest de vroegere nieuwslezer Fred Emmer op Koninginnedag een oranje lintje te dragen. De RVD kan de interne mailwisseling van de redactie volgen. “Dat is natuurlijk een hele rare verstrengeling van belangen, waardoor je je afvraagt: in hoeverre wordt het nieuws nou eigenlijk gestuurd?“

Fleury mocht de afgelopen twee jaar met zijn camera achter de schermen kijken van het programma en hij vlooide ook meer dan vijftig uur archiefmateriaal door. Verder interviewde hij sleutelfiguren uit het verleden. “Het rare was dat ik wat hun betreft geen enkele belemmering heb gevoeld. Alleen uit mijn eigen zelfcensuurachtige idee?n: ik moet het niet te braaf maken, maar ook niet al te gek, want dat is ook weer niet leuk om naar te kijken.“

In de jaren tachtig was er volgens Fleury nog een duidelijk voorbeeld van hoe het Journaal positie kiest. Aan de opkomst en verkiezing van de rechtse politicus Hans Janmaat besteedde de nieuwsrubriek nauwelijks aandacht. Bij de opkomst van Pim Fortuyn lijkt het Journaal eenzelfde koers te willen varen. Op een gegeven moment moeten de tv-makers die koers toch weer verlaten, omdat er nu ook commerci?le televisie is en de NOS dus meer concurrentie heeft. “Ik denk dat het Journaal gezonder is geworden door die concurrentie. Ik denk dat ze de monopoliepositie die ze hadden op bepaalde periodes wel misbruikt hebben.“

Fleury hoopt dat kijkers, na het zien van zijn documentaire, zich gaan realiseren dat ze via het Journaal vaak niet de rauwe feiten voorgeschoteld krijgen en zeker niet alle nuances en achtergronden. “Er is altijd sprake van selectie en het is enigszins gepolijst. Ook laat het Journaal nieuwsgebieden liggen. Maar ze vertellen alles zo keurig, dat je na een Journaal denkt dat je alles hebt gezien en weet van het nieuws. Ik wil zeggen: let op, er is meer aan de hand of er kan meer aan de hand zijn. Laat je niet in slaap sussen door de goede presentatie van het NOS Journaal.” [u]Telegraaf[/u] / [u]RTL Boulevard[/u]